Ochrona dróg oddechowych – maski ochronne
Układ oddechowy służy do wymiany gazowej pomiędzy organizmem a otoczeniem – pobierania tlenu z powietrza atmosferycznego i wydalaniu zbędnych produktów przemiany materii, m.in. dwutlenku węgla. W niektórych środowiskach pracy występują szkodliwe substancje, z którymi układ nie jest w stanie sobie poradzić, a mogą spowodować wiele chorób groźnych dla zdrowia i życia człowieka. Dlatego bardzo ważną kwestią jest właściwa ochrona układu oddechowego.
Wdychane przez pracownika powietrze musi być zdatne do oddychania, czyli powinny być spełnione podstawowe 3 warunki:
- stężenie poszczególnych substancji w powietrzu nie może przekraczać dopuszczalnych norm,
- temperatura wdychanego powietrza musi odpowiadać dopuszczalnej normie, w której człowiek może pracować,
- zawartość tlenu we wdychanym powietrzu musi być wyższa niż 17% jego składu.
Spis treści
PODZIAŁ SPRZĘTU DO OCHRONY DRÓG ODDECHOWYCH
Podział środków ochrony dróg oddechowych ustala norma PN-EN 133 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Podział. Klasyfikacja została ustalona na podstawie zawartości substancji szkodliwych w powietrzu oraz ilości tlenu. Ze względu na rodzaj zagrożenia wyróżnia się następujące sytuacje:
- występowanie w powietrzu szkodliwych substancji (pyły, gazy, opary itp).
- niedobór w powietrzu tlenu (poniżej 17%).
Powyższa klasyfikacja w sposób istotny wpływa na metodę ochrony dróg oddechowych pracownika:
- oczyszczanie wdychanego powietrza (sprzęt oczyszczający),
- dostarczanie powietrza z niezależnego od otoczenia źródła (sprzęt izolujący).
Pochłaniacze i flitropochłaniacze czyli sprzęt oczyszczający
Oczyszczanie powietrza ze szkodliwych substancji chemicznych oraz pyłów odbywa się poprzez filtry, pochłaniacze i filtropochłaniacze. Nie są one samodzielną ochroną, lecz wymagają dodatkowych elementów, jak np. półmasek, masek, kapturów, hełmów i in. Wyjątek stanowią jedynie półmaski jednorazowe. Sprzęt oczyszczający może być dodatkowo wyposażony w elementy wspomagające lub wymuszające przepływ powietrza. Sprzęt filtrujący składa się z części twarzowej oraz filtra, który oczyszcza wdychane powietrze z cząstek stałych (pyłów, dymów, drobnoustrojów itp.).
Zgodnie z PN-EN 143 filtry podzielono na 3 klasy ochrony, uwzględniając stopień ich skuteczności, tzn. ilość zatrzymanych szkodliwych substancji (poziom penetracji). Badania prowadzone przy pomocy testowych aerozoli – chlorku sodu (NaCl) i oleju parafinowego – wyznaczają klasy filtrów: Sprzęt pochłaniający kompletowany jest z części twarzowych oraz pochłaniaczy. Stosowany jest w środowisku, gdzie istnieje zagrożenie zatrucia się substancjami chemicznymi w postaci gazów i oparów. Pochłaniacze klasyfikowane są na podstawie substancji, przed którymi mają chronić (por. tabela na str. 146).
Sprzęt filtrująco-pochłaniający jest zazwyczaj kombinacją filtrów i pochłaniaczy, stanowi więc ochronę zarówno przed gazami, jak i cząstkami stałymi.
Sprzęt izolujący
Sprzęt izolujący od powietrza zawierającego szkodliwe czynniki lub pozbawionego wystarczającej ilości tlenu zapewnia dopływ powietrza z niezależnego źródła. Kategorię tę dzieli się na sprzęt izolujący:
- stacjonarny (aparaty wężowe sprężonego powietrza)
- autonomiczny (aparaty butlowe lub regeneracyjne).
Sprzęt izolujący zapewnia, że szkodliwe powietrze znajdujące się w danym środowisku pracy nie dotrze do płuc użytkownika.
Sprzęt ucieczkowy
Osobną grupę ochron dróg oddechowych stanowi tzw. sprzęt ucieczkowy, przeznaczony do stosowania podczas ewakuacji ze strefy zagrożenia. Nie jest to sprzęt do użytkowania podczas pracy, tylko w nagłych wypadkach, gdy należy jak najszybciej opuścić skażone środowisko.
RODZAJE ŚRODKÓW OCHRONY DRÓG ODDECHOWYCH
Filtry i pochłaniacze
Właściwości ochronne tych filtrów są uzależnione w dużej mierze od materiału, z którego zostały wykonane. Powietrze przepływa przez materiał filtrujący podczas wdechu. Powietrze wydychane przedostaje się przez materiał filtrujący lub przez zawór wydechowy. Filtry zakrywają usta i nos.
Półmaski
Wdychane powietrze przepływa przez jeden lub kilka filtrów, pochłaniaczy lub filtropochłaniaczy w masce, natomiast wydychane przez zawór wydechowy. Kiedy filtry i pochłaniacze są zużyte, należy dokonać ich wymiany na nowe i umocować na masce. Półmaska przykrywa brodę, usta i nos.
Maski pełne, maski BHP
Przepływ powietrza jest taki sam jak w półmaskach. Maska przykrywa brodę, usta, nos i oczy. Maski pełne posiadają często standardowy gwint dla różnych filtrów i pochłaniaczy. Środki ochrony dróg oddechowych wspomagane wentylatorem Wdychane powietrze jest tłoczone przez wentylator (przez jeden lub kilka filtrów) do hełmu, części twarzowej lub kaptura. Wentylator zasilany jest z reguły z baterii. Powietrze wydychane przepływa przez zawory wydechowe.
Środki ochrony dróg oddechowych zasilane powietrzem
Powietrze do oddychania pobierane jest z sieci (lub z przenośnej butli) i doprowadzane przez wąż do maski pełnej, kaptura, względnie do półmaski. Osobny filtr jest wymagany w celu oczyszczania powietrza, zanim dotrze ono do aparatu oddechowego. Strumień powietrza może być stały albo regulowany według potrzeb.
Oznakowania masek BHP
Pochłaniacze do półmasek i masek pełnotwarzowych mają oznaczenia, które wskazują na ich przeznaczenie. Ogólnie do ochrony przed szkodliwymi gazami stosuje się:
1. pochłaniacze selektywne
A – gazy związków organicznych
B – gazy związków nieorganicznych (z wyjątkiem tlenku węgla)
E – gazy kwasne (również dwutlenek siarki SO2)
K – amoniak i jego pochodne
2. filtropochłaniacze selektywne, posiadające oznaczenia A, B, E lub K oraz drugie oznaczenie P – oznaczające klasę skuteczności:
P1 – ochrona przed parami i gazami o stężeniach do 0,1% (klasa niższa)
P2 – ochrona przed parami i gazami o stężeniach do 0,5% (klasa wyższa)
P3 – znaczaco wydłużony czas działania pochłaniacza
Filtropochłaniacze chronią zarówno przed gazami i parami oraz równocześnie występującymi szkodliwymi i toksycznymi pyłami, dymami i mgłami.
Filtropochłaniacze stosuje się także wtedy, gdy nie ma pewności z jakim zagrozeniem mamy do czynienia.
Do ochrony przed toksycznymi pyłami i dymem stosujemy filtry P1, P2 i P3 – im wyższa cyfra, tym wyższy stopień ochrony.
Tutaj znajdziesz pełną ofertę masek ochronnych oraz flitropochłaniaczy
Zajmujemy się problematyką zwalczania szkodników od 1984 roku, czyli od pierwszej rejestracji jednoosobowej firmy zajmującej się odkażaniem, tępieniem szkodników i gryzoni. Prowadzimy szkolenia w Polskim Stowarzyszeniu Pracowników Dezynfekcji, Dezynsekcji i Deratyzacji.